Bạn có bao giờ rơi vào tình huống như thế này?

• Sau một ngày dài làm việc căng thẳng, bạn tự thưởng cho bản thân bằng cách lướt mạng xã hội trong 30 phút trước khi ngủ. Nhưng rồi, “chỉ 30 phút thôi” bất ngờ kéo dài thành 2-3 tiếng đồng hồ, khiến bạn thức khuya hơn dự định .

• Bạn biết rằng mình cần ngủ sớm để chuẩn bị cho một buổi thuyết trình quan trọng vào sáng hôm sau, nhưng lại không thể ngừng xem video TikTok hoặc YouTube vì cảm giác “thêm một chút nữa thôi”.

• Bạn cố gắng dành thời gian cuối ngày để chơi game hoặc đọc sách – những hoạt động bạn không có cơ hội thực hiện trong ngày – nhưng lại quên mất rằng cơ thể cần nghỉ ngơi đúng giờ để tái tạo năng lượng .

Những ví dụ trên đều phản ánh hiện tượng “trì hoãn giấc ngủ để trả thù” (Revenge Bedtime Procrastination), một thói quen phổ biến trong xã hội hiện đại. Vậy tại sao chúng ta lại dễ dàng rơi vào vòng xoáy này, và làm thế nào để phòng chống nó? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.

Lý Do Dẫn Đến Bedtime Procrastination

Nguyên nhân chính của hiện tượng này xuất phát từ áp lực công việc, gia đình và các mối quan hệ xã hội. Nhiều người cảm thấy bị kiểm soát và thiếu thời gian cho bản thân trong suốt cả ngày, nên họ cố gắng “đánh cắp” vài giờ cuối ngày để làm những điều mình thích, dù điều đó có nghĩa là hy sinh giấc ngủ .

Bên cạnh đó, sự phụ thuộc vào công nghệ cũng là yếu tố góp phần đáng kể. Ánh sáng xanh từ màn hình điện thoại hay máy tính kích thích não bộ, khiến chúng ta khó đi vào giấc ngủ. Hơn nữa, nội dung giải trí trên mạng xã hội, như video ngắn hoặc trò chơi, thường được thiết kế để giữ chân người dùng càng lâu càng tốt, khiến chúng ta dễ dàng sa đà mà quên mất thời gian .

Các Hệ Lụy

Hậu quả của việc trì hoãn giấc ngủ rất nghiêm trọng. Thiếu ngủ kéo dài không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất mà còn gây ra các vấn đề về tâm lý. Ví dụ, một người thường xuyên thức khuya để lướt mạng xã hội có thể gặp phải tình trạng mệt mỏi, kém tập trung và dễ cáu gắt vào ngày hôm sau .

Hơn nữa, việc không giữ được một giấc ngủ bình thường trong thời gian dài có thể dẫn đến trầm cảm hoặc rối loạn hành vi do căng thẳng. Những tác động này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe cá nhân mà còn làm giảm hiệu suất làm việc và học tập. Điều này đồng nghĩa với việc bạn đang “đầu tư” vào một thói quen xấu mà lợi ích mang lại chỉ là tạm thời, trong khi hậu quả thì kéo dài vô tận .

Giải Pháp Phòng Chống Bedtime Procrastination

Để ngăn chặn hiện tượng này, chúng ta cần thực hiện các biện pháp cụ thể:

1. Đánh giá lịch trình ban ngày: Hãy tự hỏi liệu bạn có đang dành quá nhiều thời gian cho công việc hoặc các nhiệm vụ không quan trọng, dẫn đến việc thiếu thời gian cho bản thân. Nếu có, hãy sắp xếp lại lịch trình để cân bằng giữa công việc và giải trí. Đây là bước đầu tiên giúp bạn tránh rơi vào tình trạng “trả thù giấc ngủ” .

2. Xây dựng thói quen buổi tối: Một thói quen thư giãn trước khi đi ngủ, chẳng hạn như đọc sách nhẹ nhàng, thiền hoặc tắm nước ấm, có thể giúp cơ thể và tâm trí chuẩn bị tốt hơn cho giấc ngủ. Những hoạt động này không chỉ giúp bạn thư giãn mà còn giúp đồng hồ sinh học hoạt động ổn định hơn .

3. Tạo “hoàng hôn cho thiết bị kỹ thuật số”: Hạn chế sử dụng điện thoại, máy tính bảng hoặc các thiết bị điện tử ít nhất 30 phút trước khi ngủ để giảm thiểu tác động của ánh sáng xanh. Bạn có thể thử đặt giới hạn thời gian sử dụng ứng dụng thông qua tính năng quản lý thời gian trên điện thoại. Điều này sẽ giúp bạn tránh rơi vào tình trạng “lướt mãi không dừng” .

4. Thiết lập mục tiêu rõ ràng: Hãy xác định rõ lý do tại sao bạn cần ngủ đủ giấc. Ví dụ, nếu bạn muốn có một buổi thuyết trình thành công vào sáng hôm sau, hãy nhắc nhở bản thân rằng giấc ngủ là yếu tố quyết định sự tỉnh táo và tự tin của bạn .

Kết

Bedtime procrastination không chỉ là một thói quen xấu mà còn là nguyên nhân gây ra nhiều hệ lụy nghiêm trọng đối với sức khỏe và cuộc sống. Để phòng chống hiện tượng này, mỗi người cần nhận thức rõ tầm quan trọng của giấc ngủ và chủ động thay đổi thói quen hàng ngày. Hãy nhớ rằng, chăm sóc giấc ngủ chính là chăm sóc cho tương lai của chính mình .

Giấc ngủ là món quà quý giá mà cơ thể xứng đáng được nhận. Đừng để sự trì hoãn cướp mất quyền lợi ấy!

Tài liệu tham khảo

1. Wikipedia - Bedtime Procrastination Nguồn cung cấp thông tin chi tiết về bedtime procrastination, bao gồm các biện pháp phòng ngừa như tắt thiết bị điện tử ít nhất một giờ trước khi đi ngủ, tắm nước nóng để giảm căng thẳng, và viết ra suy nghĩ, cảm xúc của bạn . Link: Bedtime Procrastination - Wikipedia

2. Revenge Bedtime Procrastination: 5 Tips To Identify And Prevent It Bài viết này đưa ra 5 lời khuyên để nhận biết và ngăn chặn revenge bedtime procrastination, bao gồm việc lên lịch “thời gian cho bản thân” trong ngày, tạo thói quen buổi tối thư giãn, và hạn chế mệt mỏi do phải đưa ra quyết định vào buổi tối .

3. Three Ways to Prevent Revenge Bedtime Procrastination Bài viết đề xuất ba cách để ngăn chặn revenge bedtime procrastination, bao gồm đánh giá lịch trình ban ngày, xây dựng thói quen buổi tối, và tạo “hoàng hôn kỹ thuật số” bằng cách hạn chế sử dụng thiết bị điện tử .

4. How to Stop Revenge Bedtime Procrastination, According To Sleep Experts Bài viết cung cấp lời khuyên từ các chuyên gia giấc ngủ về cách ngăn chặn revenge bedtime procrastination, giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ ngay từ tối hôm đó .

5. Revenge Bedtime Procrastination: Definition & Psychology Nguồn giải thích định nghĩa và tâm lý học đằng sau hiện tượng này, đồng thời đưa ra các biện pháp phòng ngừa như duy trì thời gian đi ngủ và thức dậy cố định, tránh rượu hoặc caffeine .

6. Bedtime Procrastination - When Night Turns Into Day Bài viết mô tả hành vi trì hoãn giấc ngủ, nhấn mạnh rằng đây là việc không cần thiết kéo dài thời gian thức dù không có lý do thuyết phục .

7. Revenge Bedtime Procrastination | SleepHub Nguồn cung cấp thông tin về cách chống lại revenge bedtime procrastination, bao gồm việc bắt đầu thói quen buổi tối sớm hơn và ngừng sử dụng thiết bị điện tử, bao gồm điện thoại và máy tính bảng .